Monopoli, Apulia, Włochy

Monopoli to miasto we włoskiej Apulii. Jego nazwa pochodzi od greckiego „monos polis” – czyli „jedno miasto” lub „samotne miasto”. Gra planszowa nie ma z nim nic wspólnego poza nazwą.

Miasto ma bardzo długą historię – jego początki sięgają czasów Messapów (ludności przedrzymskiej), a później było ważnym portem rzymskim i bizantyjskim. Znaleźć tu można ślady wielu epok i cywilizacji.

Monopoli słynie z pięknych plaż i lazurowej wody Adriatyku. Jednym z najczęściej odwiedzanych miejsc jest Cala Porta Vecchia – malownicza plaża tuż obok murów starego miasta.

W porcie znajduje się imponujący Castello Carlo V, czyli zamek Karola V z XVI wieku. Służył zarówno jako twierdza obronna, jak i więzienie.

Monopoli - tradycje rybackie

Monopoli to wciąż żywe miasto rybackie – codziennie rano można zobaczyć rybaków w porcie, sprzedających świeżo złowione owoce morza prosto z łodzi.

Monopoli - Bazylika Madonna della Madia

W centrum znajduje się Bazylika Madonna della Madia – według legendy belki potrzebne do budowy kościoła przypłynęły do miasta cudownie na tratwie… niosącej ikonę Madonny. Ta opowieść jest ważnym elementem tożsamości Monopoli.

Bari  Apulia, Włochy

Bari to jedno z największych miast Apulii. Dzieli się ono na dwie części: nowoczesną i starą. Bari Vecchia to labirynt wąskich uliczek, pełen życia i lokalnego klimatu. Nowe Bari z kolei przypomina typowe europejskie miasto z eleganckimi alejami i butikami.

Bari to ważne miejsce dla Polaków, gdyż tu zmarła i spoczywa królowa Bona. Ale to też miejsce pochówku św. Mikołaja – tego samego, który stał się inspiracją dla postaci Świętego Mikołaja. Jego relikwie zostały przewiezione tu z Myry (obecna Turcja) w 1087 roku. Bazylika przyciąga pielgrzymów z całego świata, zwłaszcza z Rosji i Grecji.

Bari jest jednym z najważniejszych portów promowych we Włoszech. Łączy kraj z Bałkanami i Grecją – promy regularnie kursują do Dubrownika, Korfu, Patras czy Durres.

Strada delle Orecchiette

Jedną z największych atrakcji Bari Vecchia (starego miasta) jest ulica, gdzie starsze panie, znane jako le signore delle orecchiette, siedzą przed swoimi domami i ręcznie lepią tradycyjny apulijski makaron orecchiette („uszka”). Można nie tylko podpatrzeć proces, ale też kupić świeży makaron na miejscu.

 

 Grób Bony Sforzy w Bari

Bona Sforza - Włoszka na polskim tronie

Bona Sforza urodziła się w 1494 roku w Vigevano w Lombardii jako córka Giana Galeazza Sforzy i Izabeli Aragońskiej. W wieku 26 lat została żoną Zygmunta I Starego, króla Polski i wielkiego księcia litewskiego.

Bona słynęła z ambicji politycznych i silnego charakteru. Jako królowa Rzeczypospolitej starała się wzmocnić pozycję władcy poprzez konsekwentną politykę odzyskiwania i gromadzenia majątku królewskiego.

Bona wprowadziła do Polski wiele włoskich warzyw, takich jak szpinak, kalafior czy pomidory, co przyczyniło się do powstania terminu „włoszczyzna” w polskiej kuchni. Ponadto krzewiła w Rzeczypospolitej kulturę humanistyczną i sztukę włoską.

Tragiczna śmierć Bony

Po śmierci męża w 1548 roku Bona przeniosła się do Warszawy, a w 1556 roku wyjechała do księstwa Bari, które było jej rodową siedzibą. Zmarła 19 listopada 1557 roku na zamku w Bari, najprawdopodobniej otruta przez swojego doradcę Jana Wawrzyńca Pappacodę.

Grób królowej Bony w Bazylice św. Mikołaja w Bari

Bona Sforza została pochowana w Bari w Bazylice św. Mikołaja. Jej nagrobek jest imponujący. Znajduje się w centralnej części kościoła. Po przejściu przez surowe, kamienne wnętrze romańskiej Bazyliki św. Mikołaja za ołtarzem głównym, na wklęsłej ścianie absydy, znajduje się pomnik z białego i czarnego marmuru – to właśnie grobowiec królowej Bony.

Monumentalny pomnik zwieńczony jest postacią klęczącej kobiety – królowej Bony. Kompozycja składa się z czterech toskańskich kolumn o czarnych trzonach, dźwigających doryckie belkowanie. Między kolumnami znajdują się nisze z postaciami św. Mikołaja (patrona Bari) i św. Stanisława (patrona Polski). 

Nagrobek został wykonany w 1593 roku przez rzeźbiarza Andreę Sartiego z Carrary oraz jego pomocników: Francesco Zaccarellę i Francesco Bernucciego. Zleceniodawcą była córka królowej, Anna Jagiellonka. 

Na początku XX wieku przeprowadzono prace, w wyniku których usunięto płaskorzeźbę wyobrażającą zmartwychwstanie Chrystusa oraz fresk przedstawiający postaci polskich świętych i królów.

Relikwie św. Mikołaja

Bazylika św. Mikołaja w Bari to nie tylko miejsce spoczynku królowej Bony, ale również ważny punkt religijny dla katolików i prawosławnych, znany z relikwii św. Mikołaja.