Ogrodzieniec - Zamek na szlaku Orlich Gniazd

Ogrodzieniec to zamek położony na Górze Zamkowej (515 m n.p.m.), najwyższym wzniesieniu Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Zachwyca malowniczymi ruinami, ale i fascynującą historią oraz filmową karierą.

Krótka historia zamku

Pierwsze umocnienia w tym miejscu powstały już za panowania Bolesława Krzywoustego, ale to Kazimierz Wielki w XIV wieku wzniósł tu murowaną warownię. Przez wieki zamek przechodził z rąk do rąk – należał do m.in. rodu Bonerów, którzy przekształcili go w renesansową rezydencję zwaną „małym Wawelem”. Niestety, potop szwedzki i późniejsze wojny doprowadziły do jego upadku. Ostatecznie opuszczony w XIX wieku, popadł w ruinę. Dopiero po II wojnie światowej rozpoczęto prace konserwatorskie, które zabezpieczyły zamek jako trwałą ruinę.

Zwiedzanie i trasy turystyczne

Dziś Ogrodzieniec to jedna z największych atrakcji Szlaku Orlich Gniazd. Trasa zwiedzania prowadzi przez dziedziniec pański, kuchnię zamkową, bibliotekę, sypialnię Bonera, salę kredensową, wieżę widokową, izbę rycerską, Kurzą Stopę, dziedziniec gospodarczy i bastion beluardowy. Po drodze można zajrzeć do sali tortur, zbrojowni i muzeum zamkowego. Trasa jest jednokierunkowa i dobrze oznakowana, a widoki z wież zapierają dech w piersiach.

Zamek Ogrodzieniec – ciekawostka z dreszczykiem

Z zamkiem związana jest legenda o czarnym psie z płonącymi oczami, który ponoć strzeże ukrytych skarbów. Mówi się, że to duch Stanisława Warszyckiego, dawnego właściciela zamku, który nie zaznał spokoju po śmierci.

Zamek Ogrodzieniec – filmowa kariera

Zamek Ogrodzieniec ma też swoje pięć minut na ekranie. To właśnie tutaj Andrzej Wajda kręcił sceny do „Zemsty” (2001), a w 2019 roku Netflix wykorzystał ruiny jako tło dla serialowego Kaer Morhen w „Wiedźminie” – siedziby wiedźmińskiej szkoły cechu Wilka. Dzięki efektom specjalnym zamek zyskał nowe życie jako mroczna, tajemnicza twierdza.

Zamek Ogrodzieniec i Szlak Orlich Gniazd

Zamek Ogrodzieniec to nie tylko perła architektury obronnej, ale też jeden z najbardziej rozpoznawalnych punktów Szlaku Orlich Gniazd – jednego z najpiękniejszych i najbardziej malowniczych szlaków turystycznych w Polsce.

• 

Czym jest Szlak Orlich Gniazd? To czerwony szlak pieszy o długości ok. 164 km, łączący Kraków z Częstochową. Przebiega przez malowniczą Jurę Krakowsko-Częstochowską i zawdzięcza swoją nazwę położeniu zamków – wiele z nich wzniesiono na wysokich, wapiennych skałach, przypominających orle gniazda. Szlak powstał w latach 50. XX wieku i dziś jest jednym z najważniejszych szlaków kulturowo-przyrodniczych w Polsce.

Szlak Orlich Gniazd to prawdziwa gratka dla miłośników historii i architektury. Oto tylko niektóre z najbardziej znanych warowni:

• Zamek w Olsztynie – potężne ruiny z XIV wieku, z pięknym punktem widokowym.

• Zamek w Mirowie i Bobolicach – dwa bliźniacze zamki połączone legendą o braterskiej miłości i zdradzie.

• Zamek w Smoleniu – z odrestaurowaną wieżą widokową i tajemniczą studnią.

• Zamek w Rabsztynie – z punktem widokowym i kawiarnią w dawnych piwnicach.

• Zamek w Pieskowej Skale – renesansowa perełka w sercu Ojcowskiego Parku Narodowego.

• Zamek w Ojcowie – wzniesiony przez Kazimierza Wielkiego, z pięknym widokiem na Dolinę Prądnika.

• Zamek w Będzinie – jeden z nielicznych zachowanych zamków królewskich na szlaku.

• Zamek w Bydlinie – ruiny z ciekawą historią przemian: od warowni, przez kościół, po zbór ariański.

Zamek Ogrodzieniec, jako największa i najbardziej widowiskowa warownia na szlaku, stanowi jego niekwestionowaną gwiazdę. W połączeniu z Grodem na Górze Birów i licznymi wydarzeniami plenerowymi, tworzy kompleks, który warto odwiedzić o każdej porze roku.

 Polignano al Mare - Apulia, Włochy

Polignano a Mare słynie z niezwykle malowniczego położenia – domy starego miasta dosłownie wyrastają z wapiennych klifów, zawieszonych nad turkusowym morzem. Niektóre budynki mają tarasy, z których dosłownie patrzysz w przepaść!

Pocztówkowa plaża Lama Monachile

Najbardziej znana plaża – Lama Monachile (Cala Porto) – to kameralna zatoczka otoczona stromymi skałami i kamiennym mostem z czasów rzymskich. To jedno z najczęściej fotografowanych miejsc we Włoszech!

Miasto Domenico Modugno – autora „Volare”

Polignano to miejsce urodzenia Domenico Modugno, autora kultowej włoskiej piosenki „Volare (Nel blu dipinto di blu)”. Przy promenadzie stoi jego brązowy pomnik z rozpostartymi ramionami, patrzący na morze – turyści często go naśladują na zdjęciach.

Międzynarodowe zawody w skokach do wody

Dzięki wysokim klifom Polignano a Mare gości Red Bull Cliff Diving World Series – skoczkowie z całego świata wykonują akrobatyczne skoki do wody z wysokości nawet 27 metrów!

Podziemne groty i restauracja w jaskini

W skałach pod miasteczkiem kryją się naturalne groty, z których część dostępna jest tylko od strony morza. Jedna z nich – Grotta Palazzese – mieści luksusową restaurację, w której je się kolację w skalnej komnacie z widokiem na otwarte morze.

Miasto poezji na murach

Spacerując uliczkami starego miasta, można zauważyć fragmenty ręcznie malowanej poezji na drzwiach, murach i schodach. To efekt działalności lokalnego poety, znanego jako „Guido il Flâneur”.

Ślady Greków i Rzymian

Choć dziś kojarzy się głównie z turystyką, Polignano ma długą historię sięgającą czasów Greckich i Rzymskich – pierwotnie nosiło nazwę Neapolis (czyli „nowe miasto”).

Idealne miejsce na dolce vita

To idealna destynacja na powolne włoskie „dolce vita”: malownicze uliczki, zapach espresso i morza, lokalne lody (gelato artigianale), a do tego świeże owoce morza i białe wino z Apulii.

 Lajkonik

Legenda o początkach Lajkonika

Lajkonik czyli Konik Zwierzyniecki odwiedza Kraków 7 dni po Bożym Ciele. Zwyczaj wywodzi się z XIII wieku i wiąże się z legendą o napadzie Tatarów na Kraków. Gdy zagrożenie było bliskie, flisacy z podkrakowskiej wsi Zwierzyniec mieli niespodziewanie zaatakować obóz Tatarów i ich pokonać. Jeden z nich przywdział strój tatarski i triumfalnie wjechał do miasta – tak miał się narodzić symbol Lajkonika.

Nie Tatar, a karykatura Tatarzyna

Choć strój Lajkonika przypomina tatarskie szaty, to w rzeczywistości jest on ich mocno przerysowaną, karykaturalną wersją. Lajkonik nosi bujną brodę, barwny kaftan, wysoki czapko-turban oraz siedzi na sztucznym koniu przypiętym do pasa.

Harcowanie Lajkonika – czyli co?

Harce to rytualny przemarsz Lajkonika z orszakiem przez Kraków, który odbywa się co roku w oktawie Bożego Ciała, w czwartek po tym święcie. Lajkonik wędruje ze Zwierzyńca na Rynek Główny, „napadając” przechodniów i uderzając ich buławą – to ma przynosić szczęście!

Buława Lajkonika to talizman szczęścia

Uderzenie buławą nie boli, ale... może przynieść szczęście i pomyślność na cały rok! Dlatego niektórzy wręcz sami podstawiają głowy do uderzenia.

Pochód z tradycją

Orszak Lajkonika składa się m.in. z mlaskotów (komicznych postaci pomagających Lajkonikowi), muzyków i krakowiaków w tradycyjnych strojach. Towarzyszy im kapela grająca żywiołowe melodie.

Wąwóz Afrodyty - Grecja

Wąwóz Afrodyty (Φαράγγι της Αφροδίτης) to mało znane, ale spektakularne miejsce w pobliżu legendarnej Góry Olimp – siedziby bogów. Mimo swojej urody nie jest jeszcze popularnym celem turystycznym, co czyni go idealnym dla miłośników dzikiej przyrody.

Szlak przez dziewiczy las

Trasa przez wąwóz prowadzi przez gęste lasy bukowe, dębowe i sosnowe, porośnięte mchem i paprociami. To doskonałe miejsce na spacer, trekking.

Legenda o basenach Afrodyty

Według tutejszych opowieści, bogini Afrodyta miała korzystać z naturalnych kąpielisk, by odświeżać urodę i odzyskiwać spokój. Mit świetnie oddaje atmosferę miejsca.

Przez wąwóz płynie strumień o czystej, zimnej wodzie, który tworzy małe kaskady i naturalne baseny. Latem woda jest orzeźwiająco chłodna, nawet w upalne dni.

Baseny Afrodyty to naturalne zagłębienia w skałach, utworzone przez wodę spływającą z gór. Przypominają niewielkie jeziora lub wanny skalne, do których można wejść – są niewielkie, ale bardzo malownicze.

Przyroda niemal jak z mitu

Dzięki bujnej roślinności, szumowi strumieni i odosobnieniu, wielu odwiedzających opisuje to miejsce jako „mityczne” i „magiczne” – można łatwo zrozumieć, dlaczego nazwano je imieniem bogini miłości i piękna.

Olimp

Wąwóz znajduje się na obrzeżach Parku Narodowego Góry Olimp, wpisanego na listę rezerwatów biosfery UNESCO. Spotkać tu można dzikie zwierzęta, takie jak kozice, lisy, a nawet orły przednie.