Victoria Street, Edynburg, Szkocja

Victoria Street uważana jest za najbardziej urokliwą ulicę Edynburga. Jej kolorowe fasady, kręta linia i kamienne arkady sprawiają, że wygląda jak z bajki – i nie bez powodu!

Inspiracja dla Ulicy Pokątnej z Harry’ego Pottera

To właśnie Victoria Street była inspiracją dla J.K. Rowling, gdy tworzyła magiczną Ulicę Pokątną – miejsce, gdzie młodzi czarodzieje kupują różdżki, książki i miotły. Wiele sklepików na tej ulicy przypomina te z powieści, a niedaleko znajduje się też Muzeum Harry’ego Pottera i sklep The Boy Wizard.

Powstała w XIX wieku jako przykład nowoczesnego planowania

Choć wygląda na średniowieczną, Victoria Street została zbudowana w latach 1829–1834 jako część modernizacji Starego Miasta. Miała połączyć wyżej położone George IV Bridge z niższym Grassmarket – łagodnym łukiem, zamiast stromego zejścia.

Ulica dwupoziomowa

Ulica ma dwa poziomy – dolny (główna jezdnia z witrynami) i górny (arkadowe galerie sklepowe z balustradami). Taki układ był nowoczesny jak na swoje czasy i miał zwiększyć przestrzeń handlową w gęsto zabudowanym centrum.

Kolorowa rewolucja

Obecne, intensywnie kolorowe fasady to efekt nowszej rewitalizacji – wcześniej większość budynków była kamienna i szara. Dziś kolory są celowe i przyciągają turystów oraz fotografów.

Dawne więzienie

Zaledwie kilka kroków od Victoria Street, na Grassmarket, w XVIII i XIX wieku odbywały się publiczne egzekucje. To miejsce ma swoją mroczną historię – wielu mieszkańców i turystów twierdzi, że okolica jest nawiedzona.

Rzemieślnicy, antykwariusze, iluzjoniści

Victoria Street to mekka niezależnych sklepów: znajdziesz tu magiczne rekwizyty, książki, lokalne rękodzieło, whisky, kostiumy i rzemiosło artystyczne. To także świetne miejsce na zakup oryginalnych pamiątek.

Ulubiona ulica filmowców i instagramerów

Ze względu na swój bajkowy wygląd, Victoria Street często pojawia się w reklamach, filmach, serialach i relacjach z podróży. Jej zakręt i wielopoziomowość to unikat na skalę światową

Ulica zbudowana na krwi – dawny West Bow

Zanim powstała elegancka, łukowata Victoria Street, w tym miejscu znajdowała się ulica West Bow – jedna z najstarszych i najbardziej przerażających w Edynburgu. Przez wieki prowadziła z Grassmarketu (placu egzekucji) wprost pod bramę miejską. Mieszkańcy opowiadali o krwawych duchach skazańców, którzy nocami wracali tą trasą do miasta…

Grassmarket – miejsce publicznych egzekucji

Victoria Street opada łagodnie do Grassmarketu, który przez setki lat był miejscem publicznych egzekucji – zarówno złodziei, jak i „czarownic”. Do dziś można zobaczyć płytę upamiętniającą miejsce szubienicy. Wierzono, że dusze powieszonych nigdy nie opuściły okolicy…

Legenda o Maggie Dickson – kobiecie, która wróciła z martwych

W 1724 roku Maggie Dickson, skazana za ukrycie nieślubnego dziecka, została powieszona na Grassmarket. Po egzekucji jej ciało zabrano w trumnie – ale w drodze… ożyła! Ponieważ formalnie wykonano na niej wyrok, została uwolniona. Jej duch rzekomo włóczy się do dziś, widywany czasem przy wejściu na Victoria Street. W okolicy działa zresztą pub jej imienia – Maggie Dickson’s.

Upiorny szlak kata – West Bow

Ulica, z której wytyczono Victoria Street, była kiedyś znana jako szlak kata. Przed egzekucją więźniów prowadzono tędy z zamku na szubienicę. Podobno kat, który miał wielu wrogów, został kiedyś zamordowany i spalony żywcem przez tłum. Nocami słychać kroki i dźwięk łańcucha w miejscu, gdzie kiedyś stawiał pierwsze kroki ze skazańcami…

Czarna magia i West Bow

W XVII wieku przy West Bow mieszkał Major Thomas Weir, surowy purytanin, znany kaznodzieja… aż do czasu, gdy w wieku 70 lat wyznał publicznie, że uprawiał czarną magię, porozumiewał się z diabłem i jeździł na płonącym koniu. Został spalony na stosie, a jego siostra powieszona. Ich dom przez lata stał pusty, przeklęty – mieszkańcy bali się nawet przechodzić obok. Jego duch podobno pojawia się na schodach prowadzących z Victoria Street do George IV Bridge.

Koty i przeklęta brukowana studzienka

Na skrzyżowaniu Victoria Street i Cowgate znajduje się stara brukowana studzienka, wokół której krążą legendy o „kocim strażniku”. Podobno każdy, kto tam kopnie kamień lub wyśmieje koty wałęsające się po okolicy, doświadczy w ciągu 7 dni dziwnego nieszczęścia – wypadków, strat, zniknięć. Turyści czasem zostawiają tam drobne monety „na zgodę”.

Nawiedzone sklepiki i zamknięte piwnice

Kilka sklepów przy Victoria Street ma zamknięte i zamurowane piwnice, które ponoć były kiedyś połączone z Grassmarketem i służyły jako kryjówki dla przestępców i kontrabandystów. Pracownicy zgłaszali niewytłumaczalne zimne podmuchy, kroki zza ścian, a nawet… trzeszczące wieszaki i szeptanie w pustych salach.

 Muzeum Narodowe w Edynburgu

Muzeum Narodowe w Edynburgu składa się z dwóch głównych budynków:

• Historycznego Royal Museum z XIX wieku, zbudowanego w stylu wiktoriańskim.
• Nowoczesnej części otwartej w 1998 roku, która łączy architekturę współczesną z tradycją.
  W muzeum znajdziemy zarówno eksponaty poświęcone szkockiej historii, jak i kolekcje dotyczące innych kultur, przyrody, nauki i technologii.

2. Owca Dolly – ikona nauki

Jednym z najsłynniejszych eksponatów jest zmumifikowana owca Dolly, pierwszy ssak sklonowany z komórek dorosłego osobnika. Dolly urodziła się w 1996 roku w Szkockim Instytucie Roslin, co było kamieniem milowym w dziedzinie genetyki.

3. Klejące się złoto

W muzeum znajduje się kolekcja biżuterii i artefaktów wykonanych z unikatowego złota "Mołdawskiego skarbu". To jedne z najstarszych znalezisk z epoki brązu, które ilustrują rozwój wczesnej cywilizacji.

4. Interaktywne wystawy

Muzeum oferuje wiele interaktywnych eksponatów, w tym modele technologiczne, instalacje dźwiękowe i projekty edukacyjne, które angażują dzieci i dorosłych

5. Kamień Lewis

Znajduje się tu także replika figur szachowych z Lewis – słynnych średniowiecznych szachów wyrzeźbionych z kłów morsa, które zostały odkryte na Hebrydach Zewnętrznych.

6. Za darmo, ale wyjątkowe

Wstęp do muzeum jest bezpłatny, co czyni je atrakcyjnym miejscem dla turystów i mieszkańców. Jednak niektóre wystawy specjalne wymagają zakupu biletu.

 Blakness Castle, Szkocja

Zamek Blackness, znany jako „statek, który nigdy nie popłynął” z powodu swojego kształtu przypominającego kamienny statek, to fascynująca warownia z XV wieku, położona nad Firth of Forth w Szkocji.

1. Historia i funkcje: Zamek został zbudowany przez rodzinę Crichtonów jako rezydencja, ale szybko zmienił swoje przeznaczenie, stając się królewską fortecą, więzieniem państwowym i depozytem amunicji. Przez lata odgrywał kluczową rolę w wielu historycznych wydarzeniach, w tym podczas szkockich wojen religijnych i inwazji Cromwella w 1650 roku, kiedy to został poważnie uszkodzony.
2. Architektura obronna: W XVI wieku zamek został wzmocniony jako forteca artyleryjska. Wyposażono go w mury przystosowane do armat i niezwykłą kaponierę – rzadko spotykane stanowisko obronne pozwalające strzelać wzdłuż fosy. Dzięki temu uważano go za niemal niezdobyty.

• Więzienie dla znamienitych osób: Wśród więźniów zamku znaleźli się m.in. kardynał David Beaton oraz liczni przedstawiciele ruchu prezbiteriańskiego (Covenanters). Zamek pełnił funkcję więzienia nawet podczas wojen napoleońskich.

• Filmowa popularność: Blackness Castle był scenerią dla licznych produkcji filmowych i telewizyjnych, w tym serialu „Outlander”, gdzie przedstawiał Fort William, oraz filmu „Mary Queen of Scots” z 2018 roku.

• Naturalne otoczenie: Zamek otacza rezerwat przyrody River Forth Site of Special Scientific Interest, będący ważnym siedliskiem dla ptaków zimujących. W okolicy rośnie również rzadki gatunek rośliny – solanka.

• Dostępność: Położony zaledwie 15 mil od Edynburga, zamek jest łatwo dostępny drogą przez wioskę Blackness lub szlakiem nadbrzeżnym John Muir Way, oferującym widoki na trzy mosty nad Firth of Forth