Wieża Katedry w Przemyślu

Wieża Katedry w Przemyślu jest jednym z najbardziej charakterystycznych elementów panoramy miasta i ważnym zabytkiem architektury sakralnej Podkarpacia. Należy do zespołu archikatedry pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Jana Chrzciciela, który stanowi centrum dawnej kapituły i jest świadectwem długiej, wielowiekowej historii diecezji przemyskiej.

Historia wieży

Obecna wieża pochodzi z przełomu XVI i XVII wieku, choć jej pierwotny zalążek mógł istnieć już w średniowieczu. Została wzniesiona w stylu późnorenesansowym i wielokrotnie przebudowywana w kolejnych stuleciach. Po pożarze miasta w XVII wieku wymagała gruntownej renowacji, a w XVIII wieku otrzymała charakterystyczny hełm w kształcie barokowej kopuły z latarnią. Wysokość wieży wynosi ok. 71 metrów, co czyni ją jednym z najwyższych obiektów sakralnych w regionie.

Architektura i funkcje

Wieża jest masywna i dominująca, zbudowana na planie kwadratu, w dolnych partiach z kamienia, wyżej z cegły. Posiada cztery kondygnacje, zwężające się ku górze, oraz barokowy hełm zwieńczony krzyżem. Na elewacjach można dostrzec dekoracyjne gzymsy i pilastry. Na wieży umieszczono zegar, który od wieków odmierzał czas mieszkańcom miasta.

W jej wnętrzu znajduje się klatka schodowa prowadząca na taras widokowy, z którego rozpościera się panorama Przemyśla, doliny Sanu oraz okolicznych wzgórz. Dawniej pełniła również funkcje obronne – w czasach zagrożeń była punktem obserwacyjnym.

Dzwony i mechanizm zegara

Wieża była miejscem zawieszenia dzwonów katedralnych. Jeden z najstarszych, „Maria”, odlany został w XVII wieku i do dziś jest częścią zespołu dzwonów. Mechanizm zegarowy także należy do zabytków – działał ręcznie nakręcany przez wieki, dopiero w XX wieku został zmodernizowany.

Symbol miasta

Dziś wieża jest jednym z głównych punktów turystycznych Przemyśla. Jej sylwetka jest widoczna z wielu kilometrów, a wejście na taras to obowiązkowa atrakcja. Zabytek ten jest również ważnym elementem tożsamości lokalnej, symbolem ciągłości historii i roli Kościoła w życiu regionu.

Przemyśl, Polska

Przemyśl to miasto o wyjątkowo długiej historii – pierwsze wzmianki pochodzą z X wieku, ale gród istniał tu już wcześniej. W kronice Nestora (ruskiego mnicha z XI w.) pojawia się jako jedno z miast założonych przez legendarnego Kija – obok Kijowa i Lublina.

Miasto trzech katedr

W Przemyślu znajdują się aż trzy katedry:

• Archikatedra łacińska (rzymskokatolicka),

• Archikatedra greckokatolicka,

• Sobór prawosławny.
  To symbol wielokulturowości miasta, w którym przez wieki żyli obok siebie Polacy, Rusini, Żydzi, Niemcy i Węgrzy.

  

Twierdza Przemyśl – trzecia co do wielkości w Europie

Austro-Węgierska Twierdza Przemyśl z XIX wieku była jedną z największych twierdz obronnych w Europie. Podczas I wojny światowej kilkukrotnie oblegana przez wojska rosyjskie, stała się miejscem ogromnych bitew. Do dziś wokół miasta zachowały się liczne forty.

Pomnik Szwejka – bohatera satyry

Na starówce Przemyśla stoi pomnik dobrego wojaka Szwejka, bohatera powieści Jaroslava Haška. Według książki Szwejk odwiedził Przemyśl w drodze na front. Pomnik przedstawia go z pieskiem i walizką.

Muzeum Dzwonów i Fajek

Przemyśl słynie z produkcji fajek i dzwonów – rzemiosło to rozwijało się tu już od XVIII wieku. W mieście znajduje się unikatowe Muzeum Dzwonów i Fajek, mieszczące się w zabytkowej dzwonnicy.

Miasto miłości i mostów

Przemyśl często nazywany jest "miastem zakochanych" – przez liczne punkty widokowe i urokliwe uliczki. Jednym z romantycznych symboli jest Most zakochanych nad Sanem, na którym zakochani wieszają kłódki.

Legenda o tajemnym przejściu pod Sanem

Mówi się, że z Zamku Kazimierzowskiego prowadzi podziemne przejście pod rzeką San do klasztoru Karmelitów. Używano go rzekomo w czasach najazdów – jako ucieczki dla zakonników i straży. Do dziś nie odnaleziono wejścia, ale w podziemiach zamku podobno słychać... kroki.

Legenda o Królu Przemysławie

Nazwa miasta pochodzić ma – według legendy – od księcia Przemysława, który założył gród na wzgórzu nad Sanem. Podobno zakochał się w pięknej Rusince i na jej cześć postanowił zbudować twierdzę, łączącą kultury Wschodu i Zachodu. Z czasem nazwę miasta – „Przemyśl” – utożsamiono z jego imieniem.

Biała Dama z Kopca Tatarskiego

Na tzw. Kopcu Tatarskim – wzgórzu z pięknym widokiem na Przemyśl – nocami pojawia się postać kobiety w bieli. Mieszkańcy twierdzą, że to duch branki tatarskiej, która rzuciła się ze skały, by nie wyjść za tatarskiego wodza. Od tamtej pory ma strzec wzgórza przed złem.

Przemyskie niedźwiedzie

Inna legenda dotycząca założenia miasta związana jest z niedźwiedziami. Przemysław zwany Lestkiem podczas polowania upolował niedźwiedzicę, a w miejscu tego wydarzenia założył osadę, przyjmując niedźwiedzia jako symbol miasta, co znalazło odzwierciedlenie w herbie Przemyśla. Stąd dzisiaj tyle niedźwiedzi w całym mieście