Honfleur - miasto pirackich skarbów, Francja 

Honfleur – niewielkie, malownicze miasteczko w Normandii, położone u ujścia Sekwany, na przeciwległym brzegu Le Havre – słynie dziś z romantycznego portu, artystycznej atmosfery i zapachu morza. Ale za jego urokiem kryje się też bogata historia, pełna tajemnic, legend i niezwykłych postaci. 

Port, który był świadkiem narodzin Ameryki

Mało kto wie, że to właśnie z Honfleur wyruszali pierwsi francuscy żeglarze do Nowego Świata. W 1608 roku stąd wypłynął Samuel de Champlain, założyciel Quebecu i twórca francuskiej Kanady. Do dziś w miasteczku stoi jego pomnik, a mieszkańcy z dumą nazywają Honfleur „kolebką Nowej Francji”.

Port, który nie został zniszczony w czasie II wojny światowej

Podczas alianckich bombardowań w 1944 roku wiele normandzkich miast zostało zrównanych z ziemią – Caen, Le Havre czy Lisieux. Honfleur miał ogromne szczęście: nie ucierpiał prawie wcale. Niemiecki dowódca garnizonu odmówił rozkazu wysadzenia portu, ratując tym samym zabytkowe centrum. Dzięki temu do dziś możemy podziwiać XVI–XVII-wieczne domy nad starym portem (Vieux Bassin).

Tajemniczy kościół z drewna

W centrum Honfleur stoi niezwykły kościół św. Katarzyny (Église Sainte-Catherine) – największa drewniana świątynia we Francji, zbudowana przez stoczniowców w XV wieku. Ma kształt dwóch kadłubów odwróconych do góry dnem – nic dziwnego, skoro wznosili ją ludzie morza.
Legenda głosi, że robotnicy zbudowali ją bez jednego gwoździa, używając wyłącznie drewnianych klinów, a jej wieża dzwonnicza, stojąca osobno, miała „chronić wiernych przed piorunami”, które często trafiały w wysoki masztowy szczyt.

Duchy i „biała dama” z latarni

Na przylądku La Côte de Grâce, gdzie stoi mała kaplica Notre-Dame-de-Grâce, krąży opowieść o białej damie, która pojawia się podczas mgły. Według miejscowych to duch kobiety, która czekała na powrót ukochanego marynarza, zaginionego na Atlantyku. Mówi się, że jej sylwetkę widują latarnicy i rybacy wracający o świcie – zawsze w tym samym miejscu, wpatrzoną w morze.

Miasteczko artystów i impresjonistów

W XIX wieku Honfleur stało się ulubionym miejscem artystów. W tzw. „Gospodzie św. Szymona” (Auberge Saint-Siméon) spotykali się Claude Monet, Eugène Boudin, Gustave Courbet i Johan Barthold Jongkind. To właśnie tutaj narodziła się idea impresjonizmu – stylu, który miał uchwycić „wrażenie chwili”.
Boudin, pochodzący z Honfleur, był nazywany „królem nieba” za swoje obrazy pełne chmur i światła nad portem. Monet mówił o nim: „Nauczył mnie patrzeć”.

Miasto kobiet o niezwykłych losach

Z Honfleur pochodziła Jeanne de Fiennes, kuzynka słynnych obrończyń Calais, która według legendy uratowała swoich współmieszkańców przed Anglikami w czasie wojny stuletniej. Inna słynna postać to Jeanne d’Oulbec, „czarownica z Honfleur” – kobieta oskarżona w XVII wieku o „czary morskie”, czyli rzekome sprowadzanie burz. Proces zakończył się cudownie – oskarżona została uniewinniona po nagłej ulewie, którą uznano za „znak z nieba”.

Kaplica marynarzy i cudowne dzwony

Na wzgórzu nad miastem, w kaplicy Notre-Dame-de-Grâce, marynarze przez stulecia modlili się o pomyślne rejsy. Wnętrze kaplicy przypomina dziś muzeum żeglugi – pełne jest drewnianych modeli statków, zawieszonych pod sufitem jako wota dziękczynne.
Jedna z legend mówi, że dzwony tej kaplicy potrafią bić same, gdy na morzu zbliża się sztorm – ostrzegając żeglarzy przed niebezpieczeństwem.

Tajemniczy skarb piratów

W XVII wieku Honfleur było jednym z ulubionych portów francuskich korsarzy – legalnych piratów działających z królewskim listem kaperskim. Miejscowi opowiadają, że jeden z nich, kapitan François le Clerc, zwany „Drewnianą Nogą”, zakopał w pobliżu miasta skrzynię ze złotem z hiszpańskich galeonów. Do dziś żaden poszukiwacz skarbów nie znalazł jej śladu, ale legenda wciąż przyciąga marzycieli.

Honfleur w literaturze i muzyce

Miasto inspirowało nie tylko malarzy, ale i pisarzy – Gustave Flaubert, Guy de Maupassant i Charles Baudelaire wspominali je w swoich listach i utworach.
W XX wieku z Honfleur pochodził kompozytor Erik Satie, ekscentryk i prekursor muzyki nowoczesnej. W jego dawnym domu mieści się dziś niezwykłe muzeum multimedialne, które łączy sztukę, dźwięk i humor – tak jak sam Satie.

Miasteczko, które pachnie solą i historią

Do dziś w Honfleur zachowała się dzielnica solnych spichlerzy (Les Greniers à Sel), w których w XVII wieku przechowywano sól przeznaczoną do konserwacji ryb. Według miejscowych, nocą słychać tam echo dawnych głosów rybaków i skrzypienie beczek z dorszem.

 Paryż - widok z wieży Eiffla

Wieża Eiffla ma trzy tarasy widokowe: pierwszy z wystawami i restauracją, drugi z panoramicznym widokiem, a trzeci – najwyższy – znajduje się na wysokości 276 metrów i oferuje zapierający dech w piersiach widok na całe miasto.

Z góry widać idealny układ miasta: promieniście rozchodzące się ulice, Sekwanę wijącą się przez centrum i zielone ogrody Tuileries oraz Champ de Mars.

Champ de Mars – rozległy park tuż pod wieżą, idealnie symetryczny, z alejkami, trawnikami i fontannami. Z tej wysokości widać spacerujących ludzi, pikniki i dzieci bawiące się na trawie.

Sekwana z bliska – rzeka płynie tuż obok wieży, a z pierwszego tarasu można obserwować statki wycieczkowe, barki i mosty: Pont d’Iéna, który prowadzi prosto do Trocadéro.

Pałac Chaillot i Trocadéro – po drugiej stronie Sekwany widać monumentalne schody i fontanny Trocadéro oraz klasyczne budynki Pałacu Chaillot, które tworzą idealne tło do zdjęć z wieżą.

Zabytkowe kamienice i ulice – z tej wysokości dostrzec można detale architektoniczne paryskich budynków: dachy z mansardami, balkony z kutymi balustradami i typowe paryskie ulice z kawiarniami i rowerami.

Życie codzienne Paryża – to właśnie z pierwszego tarasu najlepiej widać rytm miasta: przechodniów, samochody, artystów ulicznych i turystów robiących zdjęcia.

Gros Horloge w Rouen, Francja

Gros Horloge w Rouen to jeden z najbardziej rozpoznawalnych symboli miasta i niezwykły przykład średniowiecznej sztuki zegarmistrzowskiej. Jest to monumentalny zegar astronomiczny umieszczony na łuku nad Rue du Gros-Horloge – jednej z najstarszych i najbardziej malowniczych ulic Rouen. Łączy w sobie elementy techniki, sztuki i historii, przyciągając turystów od wieków.

Historia Gros Horloge

Początki zegara sięgają końca XIV wieku. Mechanizm został skonstruowany około 1389 roku, co czyni go jednym z najstarszych działających mechanizmów zegarowych w Europie. Początkowo umieszczono go w wieży dawnego ratusza, a w XVI wieku przeniesiono na obecną lokalizację – na mostek łączący dwie średniowieczne wieże.

Fasada z łukiem, nad którym znajduje się zegar, powstała w stylu renesansowym około 1527 roku. W tym czasie zegar stał się nie tylko narzędziem pomiaru czasu, ale również symbolem bogactwa i prestiżu Rouen. Wskazywał nie tylko godziny, lecz także dni tygodnia i fazy księżyca – co było w średniowieczu bardzo ważne ze względu na kalendarz liturgiczny i rolniczy.

Mechanizm zegara działał bez przerwy przez stulecia, a jego obsługą zajmowali się specjalni zegarmistrze zwani „horlogers”, którzy mieszkali w wieży nad zegarem. Ostatni z nich opuścił to miejsce w XIX wieku.

Gros Horloge - architektura

Gros Horloge to prawdziwe dzieło sztuki. Na bogato złoconej tarczy, o średnicy ponad 2,5 metra, widnieje wizerunek złotego baranka – symbolu Rouen i cechu sukienników, którzy w średniowieczu stanowili jedną z najpotężniejszych grup w mieście. Tarcza zdobiona jest promieniami symbolizującymi słońce, a wokół niej umieszczono ornamenty i alegorie.

Łuk, na którym osadzono zegar, to dawny fragment obwarowań miejskich, przekształcony w dekoracyjny element architektoniczny w stylu renesansu normandzkiego.

Ciekawostki związane z Gros Horloge

Najstarszy mechanizm wciąż działający – mechanizm zegara pochodzi z końca XIV wieku i jest jednym z najstarszych tego typu w Europie. Choć dziś wspiera go elektronika, oryginalne części nadal można zobaczyć w muzeum w wieży.

Jedna wskazówka – Gros Horloge ma tylko jedną wskazówkę (godzinową). W średniowieczu minuty nie miały aż takiego znaczenia w codziennym życiu, dlatego zegary wskazywały jedynie godziny.

Zegar astronomiczny – oprócz czasu pokazuje także fazy księżyca na osobnej tarczy umieszczonej nad głównym cyferblatem. Dawniej wskazywał również dni tygodnia, oznaczone symbolami planet.

Nocne iluminacje – współcześnie Gros Horloge jest pięknie oświetlony po zmroku, co czyni go jednym z najbardziej fotogenicznych punktów Rouen.

Średniowieczne dźwięki – pierwotnie zegar wybijał godziny na dzwonie, którego dźwięk niósł się po całym mieście. Dzwon ten znajdował się w wieży obok łuku i był tak donośny, że podobno drżały szyby w domach.

Legendy i opowieści o Gros Horloge

Legenda o zegarmistrzu – jedna z lokalnych opowieści mówi, że zegarmistrz, który skonstruował mechanizm Gros Horloge, został oślepiony, aby nie mógł stworzyć drugiego takiego cudu w innym mieście. Motyw ten pojawia się w różnych europejskich legendach zegarmistrzowskich, ale w Rouen również jest popularny.

Strażnik czasu – według miejskich podań w wieży zegara nocami można spotkać ducha dawnego strażnika mechanizmu, który nie opuścił swojego posterunku, nawet po śmierci. Mieszkańcy twierdzą, że słyszeli stukot trybów, gdy zegar był już dawno zatrzymany.

Plaża w Trouville

Plaża w Trouville-sur-Mer to jedna z najstarszych i najbardziej znanych plaż Normandii, uważana za kolebkę francuskiego plażowania w XIX wieku. Leży w północnej Francji, w regionie Normandia, nad Kanałem La Manche, w departamencie Calvados. Trouville-sur-Mer sąsiaduje bezpośrednio z eleganckim kurortem Deauville, z którym tworzy słynny duet luksusowych miejsc wypoczynkowych.

Gdzie dokładnie leży Trouville?

Trouville znajduje się nad ujściem rzeki Touques, na wybrzeżu Côte Fleurie („Wybrzeże Kwiatów”), ok. 200 km na północny zachód od Paryża. Dzięki bezpośrednim połączeniom kolejowym z Paryża, już w XIX wieku stało się ulubionym miejscem letniego wypoczynku paryskiej elity.

Z czego słynie Plaża w Trouville?

Szeroka, piaszczysta plaża – jedna z najpiękniejszych w Normandii, idealna na spacery, opalanie i kąpiele (choć wody Kanału są chłodne).

Belle Époque i artystyczny klimat – Trouville to jedno z pierwszych miast we Francji, które przeżyło boom turystyki morskiej w XIX wieku. Zachowało piękne wille z tamtej epoki i legendę miejsca, gdzie bywali malarze i pisarze.

Spacerowe molo i promenada – słynna Promenade Savignac, nazwana na cześć lokalnego artysty plakacisty, prowadzi wzdłuż plaży i oferuje widoki na morze.

Kuchnia normandzka – tuż przy plaży znajdują się znakomite restauracje serwujące owoce morza i ryby, zwłaszcza świeże ostrygi, małże i homary.

Ciekawostki o plaży i mieście

Kolebka kąpieli morskich – w XIX wieku lekarze polecali kąpiele w zimnym morzu jako zdrowotne. Trouville szybko stało się modnym kurortem, a jego plaża była scenerią dla eleganckich spacerów paryskiej burżuazji.

Miejsce artystów – malarze impresjoniści, m.in. Claude Monet, Eugène Boudin, uwieczniali widoki plaży i morza w Trouville. Do dziś w lokalnym muzeum można zobaczyć ich dzieła.

Konkurencja z Deauville – kiedy w drugiej połowie XIX wieku powstało sąsiednie Deauville, uznawane za bardziej luksusowe, Trouville zachowało bardziej kameralny, artystyczny charakter.

Savignac i plażowe plakaty – Promenade Savignac zdobią reprodukcje plakatów autorstwa Raymonda Savignaca, znanego grafika, który rozsławił miasto swoimi pracami.

Oczywiście wszyscy grają tu w boule (pétanque) czyli tradycyjną grę towarzyską, która wywodzi się z południa Francji, a dziś będąca jednym z symboli francuskiego stylu życia. Jest to sport niezwykle popularny w całym kraju, zwłaszcza w regionie Prowansji, gdzie w letnie popołudnia można zobaczyć graczy na placach, w parkach czy pod platanami w małych miasteczkach.

Na czym polega gra w boule?

Najbardziej znaną odmianą jest pétanque, której nazwa pochodzi od prowansalskiego „pès tancats” – „stopy razem” (bo rzuca się kulę stojąc w kole).

• Gra odbywa się na żwirowanej nawierzchni.

• Każdy gracz ma metalowe kule (boules), a celem jest umieszczenie ich jak najbliżej małej drewnianej kulki zwanej „cochonnet” (prosiaczek).

• Gracze rzucają kulami z określonego miejsca, starając się albo przybliżyć swoją kulę do prosiaczka, albo wybić kule przeciwnika.

• Gra toczy się zazwyczaj do uzyskania 13 punktów.

Skąd się wzięła popularność boule we Francji?

• Korzenie w starożytności – gry podobne do boule znane były już w czasach rzymskich, ale współczesna forma pétanque narodziła się w 1907 roku w La Ciotat, miasteczku w Prowansji.

• Łatwość i towarzyskość – gra nie wymaga dużej siły ani specjalistycznego sprzętu, co sprawia, że jest idealna dla osób w każdym wieku. Choć jak zauważyłam każdy tu dysponuje nie tylko kulami do gry, ale jest też zaopatrzony w specjalny magnes na sznurku, dzięki któremu nie trzeba schylać się nawet po kule.W Prowansji jest wręcz rytuałem spotkań.

• Symbol „art de vivre” – boule to część francuskiego stylu życia, kojarzona z relaksem, rozmową i często… kieliszkiem pastisu w ręku.