Muzeum Vasa, Sztokholm

Muzeum Vasa (Vasamuseet) w Sztokholmie to jedno z najbardziej niezwykłych muzeów na świecie, poświęcone prawie w całości jednemu obiektowi – okrętowi wojennemu "Vasa", który zatonął w XVII wieku.

1. "Titanic" XVII wieku

Okręt "Vasa" zatonął podczas swojego dziewiczego rejsu w 1628 roku, zaledwie 1,3 kilometra od portu w Sztokholmie. Była to jedna z największych katastrof morskich tamtych czasów.

2. Duma królewska

Okręt został zbudowany na rozkaz króla Szwecji Gustawa II Adolfa jako symbol potęgi militarnej. Był wyposażony w 64 działa i miał być jednym z najpotężniejszych okrętów wojennych na świecie.

3. Dlaczego zatonął?

"Vasa" był źle zaprojektowany – jego konstrukcja była zbyt wąska w stosunku do wysokości, a ciężkie działa rozmieszczono zbyt wysoko. Gdy podniósł się wiatr, okręt stracił równowagę i przewrócił się.

4. Odnalezienie po 333 latach

Wrak "Vasy" został odnaleziony w 1956 roku przez archeologa amatora Andersa Franzéna. Dzięki niskiej zawartości tlenu w wodach Bałtyku okręt zachował się w niezwykle dobrym stanie.

5. Czasochłonna akcja wydobywcza

Wydobycie "Vasy" w 1961 roku było skomplikowaną operacją, która trwała kilka lat. Wrak został podniesiony w całości i przetransportowany do specjalnego suchego doku.

6. Unikalne muzeum

Muzeum Vasa zostało otwarte w 1990 roku. "Vasa" jest jedynym na świecie zachowanym XVII-wiecznym okrętem wojennym. Około 98% jego oryginalnych elementów zachowało się do dziś, w tym zdobienia i rzeźby.

7. Bogate dekoracje

Okręt jest pokryty setkami rzeźb i ornamentów, które miały przedstawiać potęgę Szwecji i jej króla. Wielu z nich przypisuje się znaczenie symboliczne, np. lwy symbolizowały władzę królewską.

8. Konserwacja drewna

Aby zapobiec rozkładowi, wrak został spryskany specjalnym roztworem poliglikolu etylenowego (PEG) przez ponad 17 lat. Dzięki temu drewno zachowało swoją strukturę i nie rozpadło się po wydobyciu.

9. Wystawy i eksponaty

Oprócz samego okrętu, muzeum prezentuje przedmioty wydobyte z wraku, takie jak ubrania, narzędzia, broń, a nawet szczątki ludzi, którzy zginęli podczas katastrofy. Wszystko to pozwala lepiej zrozumieć życie w XVII wieku.

10. Popularność na świecie

Muzeum Vasa jest jedną z najpopularniejszych atrakcji turystycznych w Szwecji, odwiedzaną przez ponad 1,5 miliona osób rocznie. Jest to największe muzeum morskie w kraju.