Monopoli, Apulia, Włochy

Monopoli to miasto we włoskiej Apulii. Jego nazwa pochodzi od greckiego „monos polis” – czyli „jedno miasto” lub „samotne miasto”. Gra planszowa nie ma z nim nic wspólnego poza nazwą.

Miasto ma bardzo długą historię – jego początki sięgają czasów Messapów (ludności przedrzymskiej), a później było ważnym portem rzymskim i bizantyjskim. Znaleźć tu można ślady wielu epok i cywilizacji.

Monopoli słynie z pięknych plaż i lazurowej wody Adriatyku. Jednym z najczęściej odwiedzanych miejsc jest Cala Porta Vecchia – malownicza plaża tuż obok murów starego miasta.

W porcie znajduje się imponujący Castello Carlo V, czyli zamek Karola V z XVI wieku. Służył zarówno jako twierdza obronna, jak i więzienie.

Monopoli - tradycje rybackie

Monopoli to wciąż żywe miasto rybackie – codziennie rano można zobaczyć rybaków w porcie, sprzedających świeżo złowione owoce morza prosto z łodzi.

Monopoli - Bazylika Madonna della Madia

W centrum znajduje się Bazylika Madonna della Madia – według legendy belki potrzebne do budowy kościoła przypłynęły do miasta cudownie na tratwie… niosącej ikonę Madonny. Ta opowieść jest ważnym elementem tożsamości Monopoli.

Sisi di Matera - Kamienie Matery, Włochy

 Sisi di Matera, Włochy

Matera – jedno z najstarszych miast świata, wpisane na listę UNESCO – zachwyca swoją historią, surowym pięknem i unikatową architekturą. Najsłynniejsza jej część to Sassi di Matera (czyli „Kamienie Matery”) – niezwykła dzielnica wykuta w skale.

Jak postały Kamienie Matery?

• Miasto powstało ponad 9 tysięcy lat temu i jest uznawane za jedno z najdłużej nieprzerwanie zamieszkanych miejsc na Ziemi.

• Sassi (wł. „kamienie”) to jaskinie drążone w miękkiej skale wapiennej, w których ludzie zaczęli mieszkać jeszcze w czasach prehistorycznych.

• Z biegiem czasu jaskinie przekształcano w domy, kościoły, klasztory, magazyny – wszystko wydrążone w zboczu wąwozu Gravina.

Ciekawostki o Materze

• Chodzisz po dachach sąsiadów!
  Układ Sassi jest tak niezwykły, że dach jednego domu często służy jako ulica albo dziedziniec dla domu wyżej położonego. Spacerując po Materze, dosłownie chodzi się po dachach.

• Plan filmowy światowego formatu
  Matera wystąpiła w wielu filmach, m.in. jako Jerozolima w „Pasji” Mela Gibsona oraz w filmie „No Time to Die” (James Bond 2021).

• 

• Kościoły w jaskiniach

• W skałach Sassi ukrytych jest ponad 150 wykutych w skale kościołów, często ozdobionych freskami z czasów bizantyjskich.

• Z hańby do chwały
  W latach 50. XX wieku Sassi uznano za „wstyd Włoch” – z powodu ubóstwa i braku kanalizacji. Mieszkańców wysiedlono. Dopiero w latach 80. rozpoczęto renowację, a dziś to jedno z najmodniejszych miejsc w Europie.

Colloseum - Rzym

Colloseum - Rzym

Koloseum w Rzymie, znane również jako Amfiteatr Flawiuszów, to jeden z najbardziej rozpoznawalnych zabytków starożytnego świata i symbol potęgi Cesarstwa Rzymskiego.

Historia i dawna funkcja

Budowę Koloseum rozpoczęto za panowania cesarza Wespazjana w latach 70–72 n.e., a ukończono w 80 roku n.e. za jego syna, Tytusa. Amfiteatr mógł pomieścić około 50 tysięcy widzów i służył jako miejsce publicznych widowisk, takich jak walki gladiatorów, polowania na dzikie zwierzęta oraz inscenizacje bitew morskich, które odbywały się na specjalnie zalanej arenie.

Ciekawostki o Koloseum

• Nazwa: "Koloseum" pochodzi od ogromnego posągu Nerona (Colossus), który niegdyś stał w pobliżu amfiteatru. 

• Budulec: Do budowy wykorzystano trawertyn i tuf wulkaniczny, co zapewniło trwałość konstrukcji przez wieki. 

• Podziemia: Pod areną znajdował się skomplikowany system korytarzy i klatek, służących do transportu zwierząt i gladiatorów na arenę.

• Symbolika: Obecnie Koloseum jest symbolem walki z karą śmierci; co roku 30 listopada na jego murach wyświetlany jest napis „Tak dla życia, nie dla kary śmierci”.

Rzymianie słyną z poczucia humoru, więc żartują też z Koloseum:

„W Rzymie są dwa wieczne elementy: Koloseum i korki.”

– Typowy żart mieszkańców, zestawiający trwałość zabytków z codziennymi problemami miasta.

„Koloseum to największy stadion, na którym już nikt nie wygrywa.”

– Odniesienie do walk gladiatorów i faktu, że dziś to tylko atrakcja turystyczna.

„Koloseum jest jak włoski polityk – stoi od wieków i nic się nie zmienia.”

– Polityczny humor, typowy dla Włochów, często w formie autoironii.

„W Koloseum kiedyś walczyli gladiatorzy. Teraz walczą turyści o selfie bez ludzi w tle.”

„Koloseum to najstarsze kino akcji w historii.”

– Lekka gra słów związana z dawnymi krwawymi widowiskami.

MuFo Muzeum Fotografii w Krakowie

MuFo Muzeum Fotografii w Krakowie

Muzeum Fotografii w Krakowie, znane jako MuFo, to jedyna w Polsce instytucja muzealna w całości poświęcona fotografii. Założone 31 grudnia 1986 roku, muzeum nosi imię Walerego Rzewuskiego, pioniera polskiej fotografii.

Muzeum nie tylko gromadzi i konserwuje zbiory, ale również prowadzi działalność badawczą, edukacyjną, wystawienniczą i wydawniczą. Jego celem jest upowszechnianie wiedzy o fotografii oraz podnoszenie kompetencji kulturowych w zakresie jej odbioru.

Kolekcja MuFo obejmuje ponad 160 000 obiektów, w tym zdjęcia, sprzęt fotograficzny, książki i czasopisma. Znaczną część zbiorów stanowi spuścizna po Krakowskim Towarzystwie Fotograficznym.

Bari  Apulia, Włochy

Bari to jedno z największych miast Apulii. Dzieli się ono na dwie części: nowoczesną i starą. Bari Vecchia to labirynt wąskich uliczek, pełen życia i lokalnego klimatu. Nowe Bari z kolei przypomina typowe europejskie miasto z eleganckimi alejami i butikami.

Bari to ważne miejsce dla Polaków, gdyż tu zmarła i spoczywa królowa Bona. Ale to też miejsce pochówku św. Mikołaja – tego samego, który stał się inspiracją dla postaci Świętego Mikołaja. Jego relikwie zostały przewiezione tu z Myry (obecna Turcja) w 1087 roku. Bazylika przyciąga pielgrzymów z całego świata, zwłaszcza z Rosji i Grecji.

Bari jest jednym z najważniejszych portów promowych we Włoszech. Łączy kraj z Bałkanami i Grecją – promy regularnie kursują do Dubrownika, Korfu, Patras czy Durres.

Strada delle Orecchiette

Jedną z największych atrakcji Bari Vecchia (starego miasta) jest ulica, gdzie starsze panie, znane jako le signore delle orecchiette, siedzą przed swoimi domami i ręcznie lepią tradycyjny apulijski makaron orecchiette („uszka”). Można nie tylko podpatrzeć proces, ale też kupić świeży makaron na miejscu.