poniedziałek, 8 września 2025

Cordoba, Hiszpania

Cordoba, Hiszpania

Kordoba (Córdoba) to jedno z najpiękniejszych miast Andaluzji w południowej Hiszpanii, pełne zabytków i klimatycznych zaułków, które przypominają o czasach, gdy było sercem muzułmańskiego kalifatu na Półwyspie Iberyjskim. W średniowieczu była największym i najbogatszym miastem Europy – centrum nauki, filozofii i sztuki. Dziś przyciąga turystów wyjątkową atmosferą, arabskimi ogrodami, dziedzińcami pełnymi kwiatów i monumentalnymi zabytkami wpisanymi na listę UNESCO.

Mezquita – Wielki Meczet (La Mezquita-Catedral)

To najważniejszy zabytek Kordoby i jeden z najsłynniejszych w całej Hiszpanii. Mezquita była początkowo meczetem kalifów, zbudowanym w VIII wieku, a po rekonkwiście przerobionym na katedrę. Jej wnętrze robi ogromne wrażenie – las czerwono-białych łuków, 856 kolumn z marmuru i jaspisu, przepiękne mozaiki w stylu mauretańskim. W samym centrum wstawiono barokowy chór i ołtarz, co tworzy fascynujący kontrast kultur.


Judería – dawna dzielnica żydowska

Wąskie, białe uliczki z domami pełnymi kwiatów, klimatyczne patia i zabytkowa synagoga z XIV wieku – to najpiękniejsza część Kordoby na spacer. Judería tętni życiem dzięki licznym tawernom i sklepikom z rękodziełem.

Alcázar de los Reyes Cristianos

Twierdza i pałac władców chrześcijańskich, zbudowany po rekonkwiście na miejscu dawnego pałacu kalifów. Znany z ogrodów z fontannami i kanałami wodnymi, które przypominają styl arabskich ogrodów w Alhambrze. To także miejsce, gdzie w 1486 roku Krzysztof Kolumb przedstawił swoje plany podróży królowi Ferdynandowi i królowej Izabeli.

Most Rzymski (Puente Romano)

Monumentalny most nad rzeką Guadalquivir, zbudowany w czasach rzymskich, wielokrotnie przebudowywany. Na jego końcu znajduje się wieża Torre de la Calahorra, w której mieści się muzeum poświęcone spotkaniu kultur muzułmańskiej, żydowskiej i chrześcijańskiej.


Patia Kordoby

Słynne dziedzińce pełne kwiatów to znak rozpoznawczy miasta. Co roku w maju odbywa się Festiwal Patiów (Fiesta de los Patios Cordobeses), podczas którego mieszkańcy otwierają swoje prywatne dziedzińce dla turystów. Widok ścian obwieszonych doniczkami pelargonii i bugenwilli jest niezapomniany.


Medina Azahara

Ok. 8 km od Kordoby znajdują się ruiny dawnej kalifalnej rezydencji i miasta – Medina Azahara, zbudowanego w X wieku przez kalifa Abd ar-Rahmana III. To jedno z najważniejszych stanowisk archeologicznych Hiszpanii.

Ciekawostki o Kordobie

W X wieku Kordoba była największym miastem Europy, liczącym ok. 500 tys. mieszkańców – więcej niż Paryż czy Londyn. Była centrum nauki, z ogromną biblioteką (ok. 400 tys. woluminów) i uniwersytetem.
W Mezquicie można znaleźć kolumny pochodzące z antycznych rzymskich świątyń i budowli – muzułmanie wykorzystywali je wtórnie, tworząc unikalny efekt.

Nazwa „Kordoba” może pochodzić od fenickiego słowa oznaczającego „bogate miasto”.
W mieście mieszkał filozof Awerroes (Ibn Rushd) i żydowski uczony Majmonides – ich pomniki można zobaczyć w Juderii.
Scena „Gra o Tron”: Puente Romano w Kordobie był wykorzystany jako Most Volantów w słynnym serialu.

czwartek, 4 września 2025

Palmiarnia w Łodzi

Palmiarnia w Łodzi

Palmiarnia w Łodzi znajduje się w Parku Źródliska, jednym z najstarszych parków miejskich w mieście.

Park Źródliska leży w centralno-wschodniej części miasta, niedaleko ulicy Piotrkowskiej i osiedla Księży Młyn, słynnego z zabytkowej zabudowy fabrykanckiej. To doskonałe miejsce na spacer połączony ze zwiedzaniem Palmiarni.


Historia łódzkiej palmiarni

Pierwsze szklarnie, które dały początek obecnej palmiarni, powstały jeszcze w czasach przemysłowej świetności Łodzi. Bogaci fabrykanci sprowadzali do swoich rezydencji egzotyczne rośliny jako symbol statusu i luksusu. Zbiory, które dziś możemy oglądać, pochodzą w dużej części z prywatnych oranżerii łódzkich przemysłowców.


Największa atrakcja – palmy daktylowe mają ponad 150 lat!

Najstarsze palmy w łódzkiej Palmiarni mają około 150 lat i pochodzą z kolekcji rodziny Heinzlów – jednych z najbogatszych fabrykantów Łodzi. Rosły pierwotnie w oranżerii przy ich willi, a po wojnie trafiły do palmiarni.


Nowoczesny budynek z elementami zabytkowymi

Obecna konstrukcja Palmiarni (w Parku Źródliska) została otwarta w 2003 roku i jest połączeniem nowoczesnej architektury ze szkła i metalu z zabytkowymi elementami dawnych szklarni.


Ponad 4,5 tysiąca roślin

W Palmiarni znajduje się około 4,5 tys. roślin z różnych stref klimatycznych – od tropikalnych po subtropikalne. Wśród nich są bananowce, kakaowce, figowce, cytrusy, orchidee i wiele innych egzotycznych gatunków.

Trzy pawilony – trzy klimaty

Palmiarnia podzielona jest na trzy główne pawilony, które prezentują roślinność różnych stref: tropikalnej, subtropikalnej oraz suchych obszarów pustynnych i półpustynnych.


Egzotyczne owoce i przyprawy

Można tu zobaczyć, jak naprawdę wyglądają rośliny dające produkty znane z kuchni: kakaowiec z owocami, z których powstaje czekolada, wanilia, pieprz czarny, bananowce, a nawet drzewo chlebowe.










wtorek, 2 września 2025

Plaża Rossbeigh, Kerry, Irlandia

 Plaża Rossbeigh, Kerry, Irlandia

Plaża Rossbeigh (ang. Rossbeigh Beach) to jedno z najbardziej malowniczych miejsc na zachodnim wybrzeżu Irlandii, położone w hrabstwie Kerry, w pobliżu miasteczka Glenbeigh na słynnym szlaku Ring of Kerry. To ponad 6-kilometrowa, szeroka plaża z drobnym piaskiem, rozciągająca się wzdłuż wód zatoki Dingle Bay, która przyciąga miłośników spacerów, sportów wodnych, a także tych, którzy szukają spektakularnych krajobrazów.

Charakterystyka i krajobraz

Rossbeigh Beach jest typową plażą oceanu Atlantyckiego – rozległą, otoczoną wydmami i porośniętą trawami wydmowymi. Przy odpływie ukazuje się szeroki pas piasku, idealny na spacery i jazdę konną. Z plaży roztacza się zapierający dech widok na półwysep Dingle, a w pogodne dni można dostrzec wyspy Blasket na horyzoncie.

Jest to plaża „Blue Flag”, co oznacza wysokie standardy czystości i bezpieczeństwa. Latem pełni funkcję kąpieliska, ale przez cały rok jest popularna wśród wędkarzy, surferów, kitesurferów i miłośników przyrody.

Ciekawostki o plaży Rossbeigh

Rossbeigh Tower – na końcu plaży przez lata stała charakterystyczna wieża sygnałowa z XIX wieku, będąca częścią sieci znaków morskich. Niestety w 2011 roku została zniszczona przez sztormy, co wywołało duże emocje wśród mieszkańców, gdyż była lokalnym symbolem.

Sztormy i erozja – Rossbeigh jest miejscem, gdzie od lat walczy się z siłą oceanu. Fale i sztormy stopniowo przesuwają piasek i niszczą wydmy. W ostatnich dekadach plaża zmieniała kształt, a część terenów zniknęła pod wodą.


Glenbeigh i legendy – okolica jest pełna irlandzkich legend. Według jednej z nich Rossbeigh miało być miejscem, gdzie duchy wojowników Fianna miały pojawiać się w burzowe noce. Niektóre opowieści wspominają też o zatopionych osadach, które rzekomo widać przy wyjątkowo niskich odpływach.








czwartek, 28 sierpnia 2025

Katedra w Rouen, Francja

Katedra w Rouen

Katedra w Rouen, czyli Cathédrale Notre-Dame de Rouen, jest jednym z najważniejszych zabytków architektury gotyckiej we Francji i jednym z najbardziej charakterystycznych punktów miasta Rouen w Normandii. Jej monumentalna sylwetka, z bogato zdobioną fasadą i najwyższą wieżą kościelną we Francji, przyciągała przez wieki pielgrzymów, artystów i podróżników. To także miejsce pełne historii, niezwykłych zdarzeń i legend, które nadają jej aurę tajemniczości.



Historia katedry

Pierwszy kościół na tym miejscu istniał już w IV wieku, w czasach rzymskich, kiedy Rouen (Rotomagus) było stolicą Galii Lugduneńskiej. W XI wieku wzniesiono tu romańską katedrę, której elementy – jak krypta św. Romana – przetrwały do dziś. Jednak w 1200 roku ogromny pożar zniszczył znaczną część zabudowań, co stało się impulsem do budowy nowej świątyni w stylu gotyckim.

Budowa obecnej katedry rozpoczęła się około 1202 roku i trwała aż do XVI wieku. Z tego powodu w jej bryle można dostrzec różne style – od wczesnego gotyku w chórze i transepcie po elementy późnogotyckie i renesansowe w fasadzie oraz wieżach. W 1822 roku dodano żeliwną iglicę, która osiąga 151 metrów wysokości – do dziś jest to najwyższa wieża kościelna we Francji.


Katedra była świadkiem wielu ważnych wydarzeń: tu koronowano angielskich królów w okresie, gdy Normandia należała do Anglii, i tu odbywały się uroczystości związane z Joanną d’Arc – pośmiertne oczyszczenie jej z zarzutów ogłoszono właśnie w Rouen w 1456 roku.

Architektura i wnętrze

Fasada zachodnia katedry to prawdziwy majstersztyk gotyku flamboyant, pełen ażurowych zdobień, maswerków i rzeźb przedstawiających świętych oraz sceny biblijne. Wnętrze jest imponujące: długość nawy głównej wynosi ponad 130 metrów, a sklepienia sięgają 28 metrów wysokości. W katedrze znajdują się liczne kaplice, witraże z XIII i XVI wieku, a także niezwykłe nagrobki, w tym serce Ryszarda Lwie Serce (pochowane w osobnej urnie).


Ciekawostki związane z katedrą

  • Najwyższa wieża Francji: Iglica o wysokości 151 metrów sprawiała, że przez pewien czas (1876–1880) katedra w Rouen była najwyższą budowlą na świecie.

  • Claude Monet i jego obrazy: Słynny impresjonista namalował cykl ponad 30 obrazów przedstawiających fasadę katedry o różnych porach dnia i w różnych warunkach świetlnych. Dzieła te są dziś rozproszone po muzeach świata.


  • Bombardowania w czasie II wojny światowej: Katedra została poważnie uszkodzona podczas nalotów alianckich w 1944 roku – zniszczone zostały witraże i część wież. Odbudowa trwała kilkadziesiąt lat.

Legendy i opowieści

Dzwon zwany „Georges d’Amboise”: Jeden z największych dzwonów katedry, ważący 11 ton, miał być tak potężny, że kiedy dzwonił, pękały szyby w pobliskich domach. Istniało przekonanie, że jego dźwięk chroni miasto przed epidemiami i burzami.


Legenda o duchu katedry: Mówi się, że w nocy można spotkać w cieniu kolumn postać biskupa Maurycego, który zginął tragicznie podczas budowy. Duch ma pilnować, by katedra nigdy nie została dokończona, bo wtedy, jak głosi podanie, nastąpi koniec świata.


Historia z Joanną d’Arc: Choć nie spłonęła ona na placu przy katedrze (stracono ją na placu Vieux-Marché), to w jej wnętrzu ogłoszono później rehabilitację bohaterki. Według ludowych podań jej duch miał ukazywać się w pobliżu katedry w rocznicę śmierci, co miało być znakiem oczyszczenia jej imienia.











Polecany post

Jesień na Plantach

Jesień na Plantach  Planty krakowskie położone są w samym centrum Krakowa. Długość Plant wynosi około 4 km, szerokość od 40 do 120 m, a pow...